Iskustvo kliničke prakse ukazuje da uspešan tretman dece u stomatologiji, zavisi i od veštine prilagođavanja komunikacije i ponašanja, razvojnom nivou deteta. Prilagođavanje se odvija na više nivoa, od ambijenta ordinacije sa pratećim detaljima (npr.bombone koje smanjuju rizik od nastanka karijesa) do kontakta i sadržaja komunikacije.
Ovaj vodič je osmišljen kao interakcija pacijent, roditelj i stomatolog sa sledećim ciljevima:
1. Upoznavanje
2. Redukcija nelagodnosti i straha od stomatologa
3. Razvoj svesti kod dece i roditelja o značaju oralnog zdravlja
4. Razvoj pozitivnog stava prema odlasku kod stomatologa
5. Izgradnja odnosa poverenja
6. Pružanje dentalne nege i lečenja na konforan, minimalno invanzivan, bezbedan i efikasan način
Neophodno je da stomatolog pored razvijenih komunikacionih veština i sposobnosti prilagođavanja individualnim osobinama deteta, da poseduje empatiju, toleranciju, fleksibilnost.
KORACI KOJI VODE ŽELJENOM ISHODU:
1. Procena deteta, njegovih želja i sposobnosti. Razgovor sa roditeljima na temu razvojnog nivoa (konkretno/ apstraktno mišljenje), kako reaguje na novine, da li i inače ispoljava anksioznost ili strahove… Tokom tretmana stomatolog konstantno obraća pažnju na eventualne izmene u stavu i ponašanju deteta, kao i na eventualne emocionalne ili telesne indikatore da je u stresnom stanju. Ovakve promene u ponašanju zahtevaju obraćanje pažnje, nikako ignorisanje.
2. Zajednički dogovor – stomatolog da predstavi i uskladi dijagnostički i terapijski plan rada sa roditeljima i ukoliko razvojni nivo to dozvoljava, da isto iskomunicira i sa detetom. Ovo podrazumeva navođenje benefita, kao i mogućih rizika dijagnostike i intervencija. Prezentovanje argumenata na osnovu kojih roditelji odlučuju šta je u najboljem interesu deteta.
3. Navikavanje – prva poseta stomatologu je u cilju upoznavanja, ne i intervencije.
4. Roditelji treba, ukoliko je moguće, da ostanu u čekaonici, kako bi se sa detetom uspostavio nezavistan kontakt u kome dete dobija na značaju.
5. Komunikacija – specifičnosti/pravila
- Kaži – pokaži – uradi (planiranu proceduru detetu prvo objasniti na način koji može da shvati, zatim pokazati i na kraju uraditi)
- Pitaj – reci – pitaj (pitati pacijenta kako se oseća u vezi procedure i posete stomatologu, potom objasniti proceduru na način koji ne deluje preteće, te ponovo pitati pacijenta sta misli o tome)
- Neverbalna komunikacija – da govor tela prati verbalizovani sadržaj
- Distrakcija – pomeranje pažnje pacijenta u momentu kada procedura može da postane neprijatna – audio, video sadržaj ili efekti.
- Kontrola – omogućiti detetu da se oseća kao aktivan učesnik u praksi stomatologa.